همدان ياتيرلاريني تانيياليم

همدان ياتيرلاريني تانيياليم

امامزاده‌هاي همدان را بيشتر بشناسيم

نويد آذربايجان- اورميه- سه شنبه ٢٨ تير ١٣٨٤- شماره ٣٤٠

امام‌زاده در فرهنگ تشيع نامي آشناست. مكاني كه مورد علاقه و احترام ساكنان نواحي امامزاده قرار داشته و هر ساله مورد بازديد شمار زيادي از ساكنان منطقه قرار مي‌گيرد. در استان همدان نيز ‌امامزاده‌هاي زيادي واقع شده‌اند كه نظر به اهميت اين بناها در فرهنگ عمومي و توسعه توريسم زيارتي تعدادي از اين بقاع متبركه در پي مي‌آيد.

امام‌زاده هود:
اين امام‌زاده در روستاي ينگي قلعه‌ي بخش رزن از توابع شهرستان همدان قرار دارد و از بناهاي دوران مغول و قرن هشتم به شمار مي‌آيد. پلان‌ها دوازده ضعلي و از آجر ساخته شده است. اندازه‌ي خارجي هر ضلع از وسط جرز تا جرز ديگر 236 سانتي‌متر و دهانه‌ي طاق‌نماهاي وسط هر ترك 160 سانتي‌متر است. ابعاد هر ضلع از يك نبش تا نبش ديگر 168 سانتي‌متر و ابعاد داخلي آن بيش از 86 سانتي‌متر است. بنا داراي دو در شمالي و جنوبي است كه در جنوبي آن، اينك بسته شده است. ظاهر بنا، گنبدي مخروطي شكل داشته كه تخريب شده و اينك سقف ضربي آن باقي مانده است. كف برج كه سرداب در آن قرار دارد، با تيرهاي چوبي پوشيده شده است. آثار اندكي از تزئينات كاشي‌هاي لاجوردي برج مشهود است و نشان مي‌دهد كه بنا در زمان آباداني ظاهري زيبا داشته است.

امام‌زاده اظهر بن علي:
بناي اين امام‌زاده در روستاي درجزين از توابع بخش رزن واقع شده و عبارت از برجي استوانه شكل است كه 20 متر ارتفاع و 19 ترك دارد. هشت متر از ارتفاع برج را ساختمان و بناي امام‌زاده تشكيل مي‌دهد و بقعه‌ي گنبد اين بنا، مخروطي شكل است. بناي اين امام‌زاده از آثار دوران مغول است كه در زمان شاه عباس دوم تعمير شده است. نسب امام‌زاده در زيارت‌نامه‌ي آن «اظهر بن علي عليه‌السلام» ذكر شده است.

امام‌زاده خضر:
اين بنا در روستاي خضر در شمال شرقي همدان بر فراز تپه‌اي واقع شده است. نام تپه و روستا از نام امام‌زاده مدفون در بنا گرفته شده است.

امام‌زاده ازنا:
بناي اين امام‌زاده در روستاي ازنا و بخش فامين روي تپه‌اي واقع شده است. اين بنا به احتمال زياد از آثار قرن‌هاي ششم و هفتم هجري است و در سال 1367 ميراث فرهنگي مركز همدان آن را شناسايي كرده است. بناي اين امام‌زاده نيز به سبك مغولي ساخته شده است. در اطراف امام‌زاده‌ها قبرهايي ديده مي‌شوند. گورستان روستا روي همين تپه است و انواع سنگ قبرها با خطوط و نقوش گوناگون در آن وجود دارد.

امام‌زاده محسن:
بناي اين امام‌زاده در روستاي فرجين در 16 كيلومتري همدان واقع شده و به علت استقرار در يكي از دره‌هاي مصفا و دلگشاي دامنه‌ي كوه الوند به امام‌زاده كوه يا امام‌زاده كوهستان نيز مشهور است. بنا از آثار دوره‌ي مغول و قرن هشتم هجري است. روي گور امام‌زاده، آثاري از سنگ قبر ديده نمي‌شود و گورهاي صحابه را نيز سكويي با پوشش كاشي پوشانده است. روي قبر امام‌زاده يك صندوق چوبي با حاشيه‌بندي و طرح‌هاي شكيل هندسي وجود دارد كه در داخل حاشيه‌ي آن هويت امام‌زاده و صلوات بر محمد و آل محمد به گونه‌اي زيبا در ميان گل و بوته‌هاي ظريف تكرار شده و تاريخ ساخت آن نيز 935 هجري نوشته شده است. روي اين صندوق ضريحي به نسبت بزرگ از چوب به صورت مشبك و گره‌بندي قرار گرفته است.

امام‌زاده حسين:
اين مقبره به فاصله‌اي اندك از ميدان امام در خيابان شهداي همدان قرار دارد. قراين و شواهد حاكي است بناي امام‌زاده از دوره‌ي صفويه جديدتر نيست و در طول زمان، دخل و تصرف در آن صورت نگرفته است. با توجه به متن شجره‌نامه، اين محل مدفن امام‌زاده حسين ـ يكي از نوادگان امام حسن مجتبي ـ يا پسر امام حسن عسگري است. در اين مقبره، يكي از احفاد خواجه نصيرالدين طوسي و آباقاخان فرزند هلاكوخان مغول نيز مدفون است. علاوه بر اينها شماري از رجال علم و ادب و نيز سرشاه سلطان حسين صفوي نيز در ايوان جنوبي آن دفن شده است.

امام‌زاده اهل بن علي:
اين امام‌زاده در دامنه‌ي شمال‌غربي تپه‌ي مصلي همدان واقع شده و بناي آن در دوره‌ي شاه تهماسب اول صفوي ساخته شده است. بر اساس شجره‌نامه‌ي موجود در امام‌زاده، اهل بن علي از نوادگان امام حسن مجتبي عليه‌السلام است.

امام‌زاده عبدالله:
اين بنا در شهر همدان و در محله و ميداني به همين نام قرار دارد كه در گذشته از محله‌هاي پرجمعيت شهر بود. در سال‌هاي اخير، تغيير و تحولات بسيار در بنا صورت گرفته است و بناي كنوني به جاي بناي قديمي كه تاق سنگي چهارضلعي با گنبدي از شيرواني بود ساخته شده است. داخل بقعه دو گور وجود دارد كه يكي با كاشي سبز حاشيه‌نويسي شده و ديگري فاقد هرگونه تزئين و نوشته است. درحاشيه‌ي گور اول با كاشي سبز رنگ آيه‌ي 16 از سوره‌ي آل عمران نوشته شده است. ضريح روي گور، مشبك آهني و نوساز است و گورها متعلق به پدر و پسري از سادات به نام‌هاي احمد و عبدالله بن احمد از اولاد با واسطه‌ي حضرت موسي بن جعفر (ع) است.

امام‌زاده يحيي:
بناي اين امام‌زاده در محله‌اي به همين نام، از محله‌هاي قديمي شهر همدان، واقع شده است. بقعه در وسط حياطي بزرگ و مستطيل شكل قرار دارد كه ديواره‌هاي شمالي، جنوبي و شرقي آن نوساز است. در ورودي اصلي در ضلع غربي داراي سردري قوس‌دار و دو مناره‌ي ساده است.