رضا كريمي- قروه درجزين شهرستان رزن- استان همدان آزربايجان

رضا كريمي شهريورماه سال 1347 در روستاي دَهلَه (دِهلَق امروزي) بخش قروه درجزين شهرستان رزن به دنيا آمد، او تحصيلات دورة راهنمايي را در آموزشگاه دكتر شريعتي قروه گذراند، و تحصيلات دورة دبيرستان را در دبيرستان شهيد بهشتي قروه درجزين آغاز نمود اما او با شركت در امتحانات ورودي وارد دانشسراي مقدماتي سردرود (دمق) شد. بعد از طي دوره هايي آموزگار روستاهاي رزن شد. وي هم اكنون دبير دبيرستانهاي منطقه قروه درجزين است.

از رضا كريمي اشعار زيادي در نشريات به چاپ رسيده است. كتاب "داغ داغولماز" ، منظومه بلند تركي است كه شاعر ما در يكصد و ده بند سروده است. اين كتاب توسط نشر قو (تهران) در سال 1382 به چاپ رسيد و با استقبال مردم ترك استان روبرو شد. اميد است ساير هنرمندان و شاعران ترك استانمان نيز آثار تركي خود را منتشر و در معرض ديد مخاطبان قرار دهند تا فرهنگ و زبان تركي مظلوم ما جان دوباره گرفته و در جايگاه شايسته و بايسته خويش قرار گيرد .

آنچه در پي مي آيد تلخيصي است از مقدمه آقاي دكتر عبدالله نصرتي ، استاد ادبيات دانشگاه بر كتاب "داغ داغولماز" و پس از آن چند بند نخست از منظومه "داغ داغولماز" ، تقديم خوانندگان عزيز مي شود:

"... اشعار او (آقاي رضا كريمي) لبريز از هيجانات عاطفي و احساسات انساني و صميميت مردمي است و از اين رو است كه مي تواند ارتباط صميمي خود را با خواننده برقرار نمايد و دل مخاطب خود را بربايد و با رشته محبت آنان را تا جايي كه دلخواه او باشد بكشاند. در اشعار او گاهي دغدغه ها و اضطرابهاي فردي و اجتماعي و انساني و هيجانات شخصي در سروده ها مطرح است خاطرات گذشته، دلگيريهاي روزمره، دغدغه هاي بومي و منطقه اي و فردي و اجتماعي منعكس شده است و گاهي فراتر از اينها گرفتاريها و دغدغه هاي انساني مطرح است و البته در اين گونه موارد سخن اوج بيشتري مي يابد.

در اشعار او گاهي ستايش عشق كه بهترين يادگار انساني در زير گنبد دوار است و نيز ستيز با ظلم و بيداد و موارد ديگر مانند اشعاري چون:

بيلميره م هانسو باخوشدا اوتو پروانه گؤره ر
ياندورار قول قناتين شؤعله ني مردانه گؤره ر
قويماساخ اوتدا يانا٬ بيزلري ديوانه گؤره ر
او يانوخ ديلدن اگر چيخسا اونون اوتلو سؤزو
اوت سالار دونيايا قويماز قورويا ايكي گؤزو

اما آنچه كه در همه اين موارد خواننده را تحت تاثير قرار مي دهد و با خود مي كشاند، صداقت و صميمت سخنور است كه هيجانات دروني خود را كه همچون چشمه اي زلال و گواراست در اين سرروده ها جاري مي كند.

در اين مجموعه مي توان تاثير شاهكار معروف استاد محمد حسين شهريار "حيدر بابايه سلام" را گاهي پنهان و گاهي آشكار شاهد بود و اين تاثير خلاف انتظار نيست. زيرا گستره شعر شهريار سبب شده تا مخاطبان بي شماري را به خود جلب كند و تحت تاثير قرار دهد. اين تاثير پذيري نه تنها از ارزش واقعي و اصالت اين مجموعه نمي كاهد بلكه بر اعتبار و تاثير آن مي افزايد، مانند:

بيلميره م هانسو زباندا دايانوب سؤز دانوشام
اوت توتوب شؤعله چكه م هانسو اوجاقدا يانوشام
هَلَه دَه يانقون اوره گلر گؤزونه من تانوشام
آي گؤره م يانقون اوره گلر اوره گيز شاد اولسون
شاد اولاندا اوره گيز بير ده ريضا ياد اولسون

نظير: سلام اولسون شوكتوزه ائليزه
منيم ده بير آديم گلسين ديليزه

نكته چشمگير ديگر اين سروده ها، رنگ غليظ بومي و منطقه اي است كه از ويژگي معتبر شعر امروزي است. در سروده هايي مانند :

نه اولار داغ دانوشا حقق-و حقيقت بيلينه
وورمويا كؤهنه يالان هر كيم حقيقت ديلينه
آروداخ بيز بو توزو، بلكه حقيقت سيلينه
ايسته ره م داغ جوشا آللاه هامو ياندان دانوشا
درگزين´دن، همدان´دان، قارا قان´دان دانوشا


***********************


من-و داغ-و گئجه ني درد گيريفتار اِئله دي
اوچوموزو يوخودان قووزادو بيدار ائله دي
ديلده سينديردي سوكوتو گؤزو آغلار ائله دي
دئدي تكليگلري مَن، سيزلَره درمان ائله ره م
سن-و داغ-و گئجه ني آغرويا مئهمان ائله ره م

اوره گيم تنگه گليب گزمه گه باغ آختارورام
خيال آتون قووورام آقشاما ديلدن، سالورام
گئجه لر پنجره دَن اولدوزو گؤيده سايورام
بو گئجه قيسمتيميز زئندئگيدن سؤز، سالاجاق
سحر ائعلام ائلييه، كيم اؤله جك كيم قالاجاق

ايسته ره م من بو داغون قيصصه سين آغاز ائلييه م
بير قانات داغدان آلام ديللره پرواز ائلييه م
قان اوره گلر سؤزوني سن سُؤوَه ن آواز ائلييه م
داغدان ايككي گؤز آلام، داغ كيمين ايرانه باخام
اوجا يئرده، دايانام مهدِ-ي دليرانه باخام

اوول هِئچ زاد يوخودو، بير كلمه سؤز وارودو
بير كلام سؤزده خدايدو وارا وارلوق دارودو
يوخ ائشيدمزدي ائشيدمگده قولاغدان خوارودو
او سؤز ايسته ردي موخاطب تاپا، واردان دانوشا
وار-و يوخدان، يارادا، ديل ويره ياردان دانوشا

چشمه قئينه ر يارولان يئردن آخار سؤز چالوشار
سووارا باغلارو اؤز قلبي سوسوزدان آلوشار
داغ دا تك قالسا، بو دار دونيادا، بير گون يورولار
اوره گينده ييغيلان سؤزلر الينده اويولار
داغ چكه ن تكليگي داشلار چكه بيلمز يارولار

داغ دييير بولبول-ي عئشقيم گولو بير گون گؤره جك
داخي او تك قالا بيلمز٬ قفسي سينديره جك
عئشق الينده آخورو باقلو قفسلر سينه جك
زئندگانلوقدا گره گ بير زادا بيز عاشيق اولاخ
كاروان اولمويا بيردن گيده، بيز يئرده قالاخ ...

---