یازان : محمد شریفیּ گونئی آذربایجان´ین آیریلماز پارچاسی اولان همدان ایالتینین " باهار" (بهار) کندیندن

بهزد بهزادی، توپلادیغی « فرهنگ فارسی – آذربایجانی ؛ فارسجا – آذربایجانجا سؤزلوک» آدلی سؤزلویونون اؤن سؤز بؤلومونده: « زبان آذری از دو سو در معرض تاثیرپذیری است: زبان فارسی و زبان ترکی ( ترکیه) » !!!!

بلکی اوخوجولارین بیر چوخو، 1377 ایلینین پاییز آییندا بای بهزاد بهزادی طرفیندن ایکی جیلدده توپلانیب یاییملانان « فرهنگ فارسی – آذربایجانی ؛ فارسجا – آذربایجانجا سؤزلوک» آدلی سؤزلویو چوخ قاباقلار گؤرموشلر. من اؤزوم اونو ایلک دؤنه بیر نئچه هفته اؤنجه گؤردوم. سؤزلویون آدیندا « فارسجا – تورکجه » یازیلماق یئرینه نوچون « فارسجا – آذربایجانجا » یازیلدیغینی دوشونورکن، کیتابین اؤن سؤز بؤلومونده چوخ شاشیرماما، حتی قیزماما ندن اولان سؤزلرله اوزله شدیم. هر هانسی بیر یوروم یاپمادان، سؤزلویون اؤن سؤز بؤلومونده کی سوز قونوسو آچیقلامالاری ایچه ره ن بؤلوملری، دیه رلی اوخوجولارا سونورام. اوخوجولارین اؤزلری قضاوت ائتسینلر!

البتته، اؤنجه، « آذربایجانجا » کلمه سی و اونون ایشله دیلمه سینین نه دن یانلیش اولدوغو ایله ایلگیلی قیسا بیر آچیقلامانین گره کدیيینی دویورام. بیلیندیيی اوزره گؤزه ل دیلیمیز تورکجه ده، بیر میللت و یا قوومون آدینین سونونا جه/ جا اکینین اکله نیلمه سیله، او میللتین ویا قوومون دانیشدیغی دیلین «آدی» قایریلار. اؤرنک اوچون عربیستاندا یاشایان میللتین آدی اولان «عرب» کلمه سینین سونونا "جه" اکی (پسوندی) آرتیریلاراق، بو میللتین دانیشدیغی دیل اولان "عربجه" کلمه سی اولوشار. بونون کیمیدیر: اینگیلیس/ اینگسلیسجه، تورک/ تورکجه، روس/ روسجا و ... . اؤرنکلرده گؤرولدویو کیمی، دیل آدلارینین سونونداکی جا/ جه گؤتورولرسه، قالان سؤزجوک میللت و یا قوم آدیدیر.

"آذربایجانجا" کلمه سینه گلینجه، بو سؤزون سونونداکی "جا" اکینی گؤتوردیوموزده قالان کلمه میللت ویا قووم آدی میدیر؟! گونئی آذربایجاندا "آذربایجان" آدلی بیر میللت می وار کی بیز بیلمیریک؟!!... هر کیمین و ان اؤنه ملیسی ده، گونئی آذربایجاندا یاشایان میللتین اؤزونون چوخ یاخشی بیلدیيی کیمی بو میللتین آدی " تورک "دور. یوز ایللردن بری " تورک" ایمیش، " تورک"دور و " تورک " قالاجاق. دولاییسیيلا آدی تورک اولان میللتین دانیشدیغی دیلین آدی " تورکجه"دن ( و یا خالق دیلینده " تورکو" دن) باشقا اولابیلمز.

بؤیله جه، دیل بیلگیسی قوراللاری آچیسیندان "آذربایجانجا" کلمه سینین یانلیش اولدوغو بللی له شیر.

ایندی باشقا بیر باخیمدان بو کلمه نی اینجه له یه ک : بو سؤزجوک و بونا اوخشار بیر نئچه سؤزجوک ( آذربایجان دیلی، آذریجه، آذری دیلی و ... ) کیملر طرفیندن و هانسی آماجلارلا ایشله نیلیر؟! کیملر و هانسی دوشونجه لر صاحیبی بو کیمی دئییملری (deyim) یایغینلاشدیرمایا و ایصرارلا " تورکجه" و " تورک دیلی" یئرینه ایشله تمه یه چالیشیرلار ؟! جوابی هر کیمه آچیقدیر: ایراندا فارس شووئنیستلری؛ روسیادا ایسه روس شووئنیستلری. دوروم بؤیله ایکن و بو کیمی سؤزجوکلرین، بؤیوک تورک میللتی آراسیندا آیریلیق سالماق و اونلاری بیربیریندن اوزاقلاشدیراراق بیرله شمه لرینی اؤنله مک آماجیلا فارس و روسلار طرفیندن ایشله دیلدیيی و یایغینلاشدیریلمایا چالیشیلدیغی بیلینیرکن، سایین بهزاد بهزادی´نین "تورکجه" یئرینه " آذربایجانجا" کلمه سینی قوللانماسی و بونا اوخشار سؤزجوکلری قوللانماقدا ایصرار ائتمه سی، بیرآز دوشوندوروجو دئییل می؟!

نئیسه یارغینی (قضاوتی) دیه رلی و اوجا آنلاییشلی اوخوجلارا بیراخیرام !

آشاغیدا گتیردیيیم، بای بهزادی´نین تالیف ائدیب یایینلادیغی « فرهنگ فارسی – آذربایجانی ؛ فارسجا – آذربایجانجا سؤزلوک»ون ایلک جیلدینین اؤن سؤز بؤلومونده ن آلینتیلاردیر:

« درست است که در کشور ما چند ده میلیون نفر به زبان آذربایجانی تکلم می کنند، اما عدم امکانات آموزشی و تحصیلی به زبان آذربایجانی و بیسوادی ... استفاده کنندگان از آثار به زبان آذربایجانی را را محدود می کند و ... »

« در این مقدمه به چند مطلب اجمالا اشاره می شود و بحث تفصیلی در این موضوعات و بررسی همه جانبه آن از طرف صاحبنظران به سود زبان آذربایجانی است: »

« زبان آذری از دو سو در معرض تاثیرپذیری است: زبان فارسی و زبان ترکی (ترکیه). [ !!!! ]»

« زبان فارسی در نقش زبان رسمی و اداری و زبان تحصیلی و هر دو زبان با اجرای برنامه های گسترده رادیو و تلویزیون و مهاجرتها ... موجب می شود که لغات ترکی بیشتری وارد زبان آذری گردد [ !!!! ] و تلفظ لغات به طرز گویش فارسی و یا ترکی گرایش پیدا کند و دگرگونیهای مغایر با طبیعت زبان پدیدار گردد. ... نویسندگان آذری [ !!! ] که تحصیلات خود را به زبان فارسی یا ترکی به پایان رسانده اند وظیفه مهمی بر عهده دارند و باید آگاهانه در جهت حفظ و آموزش اصول زبان آذربایجانی بکوشند. »